nostalji etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
nostalji etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

21 Mart 2021 Pazar

1946'dan gelen bir radyo: ERRES KY485

 Daha önce birkaç yazımda, radyo amatörlüğüne ilgi duymamda radyonun büyük rolünü yazmış, rahmetli dedemin Philips radyosundan da bahsetmiştim.

İnsanın yaşı ilerledikçe eskiye olan hasreti daha bir artıyor. Dedem rahmetlinin radyosundan bulabilir miyim diye etrafıma bakınmaya başladım. Aynısını bulmak çok zor biliyorum, en azından bir benzerini bulup restore edeyim diye düşünmeye başladım.

Bu maksatla bakınırken, bir başka radyo alâkamı cezbetti. ERRES markalı bu radyonun ibre tertibatından oldukça eski olduğu anlaşılıyordu. Satın aldım. İnternette araştırınca, 1946 yılında Hollanda'da üretildiğini öğrendim. ( http://www.oldradios.nl/erres/erres.html )



Radyonun şasesini sökip devresini çıkardım, dış ahşap kutusunu zımparalamaya başladım. Daha sonra gomalak ile cilalayacağım.


Radyonun şeması



26 Aralık 2020 Cumartesi

Yarım asırlık bir radyo: Standard SR-F408L

 1974 ilâ 1978 Ankara'da yatılı olarak öğrenim gördüğüm yıllar. Rahmetli Babamdan bir radyo istemiştim; o yıllarda radyo büyükçe bir şeydi. Bulunabilen en küçük radyo ise STANDARD markalı aşağıda resmi görülen radyo idi. (Bu radyonun model numarasının SR-F408L olduğunu Antika Radyo adlı Facebook sitesinden öğrendim.  Görmenizi tavsiye ederim.) Babam da bu radyodan almıştı bana. Ne oldu, ne yaptım aradan geçen bunca yıldan sonra hatırlamıyorum. Ama "sayısal radyo"lar çağında nostaljik bir depreşmeyle bu radyodan bulup restore etmeye karar verdim.


(Resim, Antika Radyo adlı facebook sayfasından alınmıştır.)

Buldum da, üç gün sonra alıyorum. Gençliğimin radyosuyla olan maceramı burada yazacağım.

Bu radyo, uzun dalga (LW) ve orta dalga (MW) bandlarında çalışırdı. O yıllarda Ankara Radyosu uzun dalgadan (189 veya 198 kHz'den) yayın yapardı. Daha sonra uzun dalga yayınları ikiye çıkmıştı. Birisi Etimesgut'tan yayın yapardı, diğeri ise Ankara'nın birazcık dışında bir yerden. Ayrıca orta dalgadan TRT3 yayınları yapılırdı.(Radyo yayınlarının tarihçesi hakkında ayrıntılı veriyi TRT'nin "Kilometre Taşları" adlı sayfasından öğrenmek mümkün.) En son TRT Erzurum Radyosu uzun dalgadan yayın yapıyordu; hâlâ aktif mi bilemiyorum. Bunun hâricinde artık uzun dalga radyo yayınlarımız yok. Bu konuda TRT Kurumu'ndan birkaç yıl önce aldığım bilgi, uzun ve orta dalga radyolarının malzeme ve işletme mâliyetinin yüksek olduğu yönündeydi. Ben, uzun ve orta dalga radyo yayınlarının stratejik bir yönü olduğunu düşünenlerdenim. Nitekim, Rusya, Almanya, İngiltere, Fransa hâlâ bu "pahalı" yayınları sürdürüyorlar.

30 Aralık 2020

Standard radyoma "kavuştum". 40 yıl sonra kavuşan iki dost gibiydik. Dile kolay tam 42 yıl geçmiş üstünden... Artık ne uzun dalgada ne de orta dagada dinleyebileceğim Türkçe yayın yok. Ama ne gam!

Aldığım radyo şaşırtıcı derecede temizdi! İki pil takınca da hemen çalıştı. 



18 Ocak 2021

Bu arada, internette bir Standart SR-F408L ilanı daha gördüm. Onu da aldım. Yukarıdaki mâvi kadar kozmetiği iyi değilse de, şaşırtıcı bir şekilde daha hassas!

Alıcı-verici cihazlar bir yana, PLL'li, DSP'li alıcılarım oldu; ama ilginçtir ki, hiç birisinin LW ve MW alışı bu küçük Standart SR-F408L kadar iyi değil! Altı üstü birkaç transistörlü, tek çevrimli süperheterodin bu SR-F408L radyolar şaşırtıcı derecede iyi bir hassasiyete sâhipler.

Sony ICF-SW7600GR, Sony ICF-SW30, Sony ICF-S10MK2, Si4735'li DSP'li alıcı.. Bu küçük canavar, oblarla rahatça boy ölçüşebililiyor.



23 Ekim 2020 Cuma

NASIL AMATÖR TELSİZCİ OLDUM? (YA DA OLAMADIM)

Ben bir köy çocuğuyum; ağzımda gümüş kaşıkla doğmadığım gibi hiç bir zaman "tuzu kuru" kategorisinde de olmadım.

Sene 1965. 5 yaşındayım. "Alamancı" olan büyük ağabeyim babama NECKERMANN marka bir "çanta radyo" getirmişti.  O yıllarda radyo, büyük, oldukça büyük bir "şey"di. Neredeyse kendisi kadar büyük pilleri olurdu.

Philips lambalı radyo


Neckermann radyo  

    

4.5v'luk yassı pil    

İşte büyük piller..      


Neckermann radyonun ark kapağı

                                                                                                           

Mesela, Çanakkale gazisi dedemlerin evinde Philips marka bir radyo vardı. Yukarıda resmi olan radyoya benzeyen bu radyo, büyüklüğü, ağırlığı, pilleri ve belki de en önemlisi ehemmiyeti ve kıymeti sebebiyle, bir rafta sâbit dururdu. Arkasında, lambaların anot gerilimini sağlamak üzere dikdörtgen prizması şeklinde bir pil bloğu ile flaman akımını sağlayan büyüüük silindirik iki pil vardı. Uzunluğu 50 cm., yüksekliği 35 cm. ve derinliği de 20 cm. civanındaki bu "dev"in yanında, 26,5 cm uzunluğu, 18 cm. yüksekliği ve 8,5 cm. derinliği ile Neckerman markalı bu radyo küçük kalıyordu. Üstüne üstlük o kocaman pil bloğu ve devasa iki silindirik pile de ihtiyaç yoktu. 2 adet 4,5v'luk yassı pille (en üstte sağdaki resim) çalışan bu radyo TAŞINABİLİYORDU!

Görece kıymetli eşyalarını Anadolu insanı bir kılıf içine koyar ki başına bir iş gelmesin, yıpranmasın diye. İşte bu yeni çıkan radyolar için de bezden çantalar dikiliyor ve radyo içine konuluyordu. Bu yüzden de adı "çanta radyo"ya çıkmıştı. Herneyse, bu çanta radyo hayatımın -neredeyse- bütününü değiştirdi.

Evet, 5 yaşındaydım ve bir çocuğun düz mantığı içinde sorulara cevap buluyordum: Radyoda o kadar insanlar konuşuyor, türkü söylüyorlardı. Hatta zaman zaman babam radyoyu karıştırırken lisanlarını anlamadığım insanlar da konuşuyordu bu radyoda. O halde bu radyonun içinde bir sür insan olmalıydı; öyle ya, sesleri geldiğine göre o "kutunun içinde" olmaları gerekiyordu.

Meraktan çatlıyordum, zira radyo küçüçüktü ve şu sorunun cevabını bulmalıydım: O kadar insan bu kutuya nasıl sığıyordu? Çok kısa bir süre sonra cevabını bulmuştum elbette! O insanlar minicik olmalılardı. Böylece bu soruyu da atlatmış iken, bir başka soru takılmıştı aklıma: Peki ama bu kadar çok insan ne yiyor, ne içiyorlardı? Öyle ya, minicik insanların sesi her gün duyulduğuna göre yaşıyorlardı ve yiyip içiyorlardı. Bu sorunun cevabını da çok geçmeden bulmuştum: "Ben küçüğüm, erkenden uyuyorum, annemle babam ben uyuduktan sonra yiyecek ve içecek veriyorlardır."

Bütün sorularıma çocuklara mahsus düz mantıkla cevap bulmuştum; ama bu "küçücük insanları" görmek düşüncesi bir sivilce gibi başlayıp bir çıbana dönüşüyordu beynimde. Bu minicik insanları görmeliydim!

O yıllarda oturduğumuz evimizin altında -çeşitli amaçlarla kullanılan- mağaralar vardı; ki biz bu mağaraların bir yeraltı şehrinin parçası olduğunu çook yıllar sonra öğrenecektik. Bu mağaralarla ilgili ortalıkta bir sürü "alacakaranlık kuşağı" hikayeleri dolaştığı için, evde yalnız kalmaktan çekinir, korkardım. İçimde bu korku ile merakın yarışı başlamıştı. Bir gün merak galip geldi ve annemin bir iş için evde olamayacağı, kardeşilerimin de dışarıda olduğu bir gün evde yalnız kalmak istedim. Heyecanla annemin gitmesini bekledikten sonra, evin dış kapısının mandalını sürgüleyip kapıyı kilitledim, bir çay kaşığı aldım ve radyonun arka kapağındaki tek vidayı açtım.

O da ne?!! Radyonun içinde insanlar yoktu! Ama nasıl olabilirdi bu? Seslerini duyuyordum. Beynim son sürat çalışmaya başladı.. O yıllarda üretilen radyoların ara frekans transformatörleri oldukça büyük olurdu ve etrafı bir metal kutuyla ekranlanırdı. Bu radyonun içinde de irice birkaç metal kutu vardı. Sesi duyulan insanları göremediğime göre bu insanlar olsa olsa bu metal kutuların içinde olabilirlerdi. Hem ilk yasak iş denemem olduğu, her radyoya zarar veririm düşüncesinin doğurduğu korku ve hem de yakalanmak riski yüzünden radyonun kapağını kapatıp vidaladım. O günden sonra gittikçe artan merakımla korkumun savaşı başladı beynimde. Bu savaş içinde ben tekrar evde yalnız kalmanın yollarını aramaya koyuldum. Bir gün istediğim fırsatı yakaladım. Tekrar kilitleme ritüelimi gerçekleştirip aldım çay kaşığını elime, açtım tek vidayı. İşte küçük insanların evi olan metal kutular karşımda idi. Metal kutuyu tutan tırnaklı telleri kenara ittirmeyi akıl ettim ve hoooop metal kutuyu kaldırdım. Aman Allahım! O da neydi? Kutunun içinde insan yoktu! Derhal diğer kutuları da açtım ve hiç birinde insan olmadığını gördüm. Hayallerim mi yıkılmıştı, düşüncelerim mi iflas etmişti bilemiyorum; ama  çocuk beynimi  uğultular, şaşkınlık, hayret, korku, endişe, merak ... velhasıl onlarca değişik his doldurmuştu. Peki ama ... ama ... nasıl yani... nasıl olur... neredeler... bu sesler nereden geliyor... gibi sorular biribiri ardına beynimi istila etmeye başladılar. Bu işi öğrenmeliydim, sebebini, nasılını, niçinini.. işte o gün başladı bendeki amatör telsizcilik merakı, inanması zor ama 5 yaşımdayken ve yarım asırdan fazla bir süredir devam ediyor.

ACABA AMATÖR TELSİZCİ OLABİLDİM Mİ?

İşte burada başlıktaki konu gündeme geliyor. Acaba bir amatör telsizci olabildim mi? Amatör telsizci olmak, ilgili kamu otoritesinin açtığı sınavda başarılı olup belge almakla tamama eren bir statü müdür? Yoksa amatör telsizcilik bir statüye girdikten sonra, belli faaliyetlerle bu statüyü devam ettiren, ilerleten bir süreç midir? Şahsî kanaatim bir süreç olduğu yolundadır. Bu açıdan baktığımda, amatör telsizci olup olmadığımı hep soruyorum kendi kendime.

....

Bu boşluğu siz doldurun; kendinizi düşünerek, kendi yaptıklarınızı ve yapmadıklarınızı düşünerek.

 

 

 

İletişim bilgisi

 Zaman zaman -benim çok az kullandığım vasıtalarla- ileti göndererek benimle iletişime geçmek isteyenler olduğunu görüyorum. Bana şu e-posta...