SONY RADYOLARIM ICF-SW7600GR

 Radyoya merakım mâlum. İçindeki insancıkları görebilmekle başlayan bu merak beni bu günlere getirdi.

Radyo, teknolojik olarak ilginç olduğu kadar, efsunlu bir şey. ân olur sizi yıllar yıllar öncesine götürür, ân olur bir şarkıda kendinizi bambaşka yerlerde bulursunuz.. Orta dalganın o sesi bir gidip bir gelen radyo yayınları sizde ne hâtıraları canlandırıyor, bir düşünün; tabii yaşı bana yakın olanlar için bu söylediğim. Şimdiki nesil radyodan bîhaber büyüyor. Oysa radyo hayal dünyasını geliştiren bir şeydir aynı zamanda. Düşünün, radyoda sesini duyduğunuz insana kafanızda nasıl biçimler vermişsinizdir.

Böyle bir şeydir işte radyo.

Beni lise çağlarıma görüten Standart radyo kadar yıllar sonra edindiğim bâzı radyolar da var. Bunlardan SONY marka olanlar özellikle ilginç.

SONY ICF-SW7600GR, ICF-SW40, ICF-SW1, ICF-M350S, ICF-S10MK2,  ICF-C253L ve ICR-4800 olmak üzere şimdilik (7) adet Sony radyom var.

ICF SW7600GR

İlk Sony markalı radyom budur.

Sony'nin 7600 serisi en fazla varyasyonu olan seridir denilse yanlış olmaz. "The Sony 7600 series page" bu gelişimi ayrıntılı olarak anlatır. Aşağıdaki bilgiler kısmen bu sayfadan alınmıştır.

İlk model 1977'de piyasaya çıkan ICF-7600 idi.7 bandlı bu alıcı analog idi.

Bu model, 1982'de ICF-7600A ile değiştirildi. Bu radyo da analog idi ve LW,MW, SW ve FM bandları vardı.

Hemen ardından 1983'te ICF-7600D çıkarıldı. Bu radyo, "D" ekinden de anlaşılacağı üzere "dijital" idi. PLL'li ve çift çevrimli bu radyo FM yanında  153 kHz'den 29995 kHz'e kadar AM yayınları alabiliyordu. 1987'de ise Sony bu defa ICF-7600DS modelini sürdü piyasaya. 1988'de ICF-7600DA modelini, 1989'da ise ebatları biraz küçültülmüş olarak (116,5 x 72,5 x 28 mm) ICF-7601 çıktı.

1990'da ICF-SW7600DS, 1994 sonlarında ICF-SW7600G, nihayet 2001 yılında serinin son ürünü olan ICF-SW7600GR çıktı piyasaya.

191 x 120 x 32 mm ebadınaki bu radyo 620 gramdır. 4 adet AA boyu pille veya 6V DC adaptörle çalışır. Radyo, AM yayınların yanında Sync AM ve SSB özelliği ile gelmektedir. 150 kHz'den 29999 kHz'e kadar 1 veya 5 kHz adımlarla, uzun ve orta dalgada istenilirse 9 kHz adımlarla ayar yapılabildiği gibi doğrudan tuş takımı ile de frekans girişi yapılabilir.

FM'de 76 MHz ilâ 108 MHZ arasında 50 kHz adımlarla ayar yapılabilir.

ICF-7600

ICF-7600A

ICF-7600D

ICF-7600DS

ICF-7600DA

ICF-7601

ICF-SW7600

ICF-SW7600G

uSDX Alıcı Verici

 Birkaç yazımda, QRP Labs'dan bahsetmiştim. G0UPL çağri işaretli Hans Summers tarafından kurulan bir kit tasarım ve imalât laboratuvarı. Amatörlerin kullanımına ygun QRP cihazlar ve faydalı gereçleri kit olarak üretip oldukça uygun bir fiyata satıyor. Mesela, QCX+ isimli CW alıcı - verici. 55 US$.

QCX ve onu izleyen QCX+ oldukça yüksek performanslı birer CW alıcı verici. E sınıfı çalışan güç çıkışı ile 5W'a kadar çıkış yapabiliyor. Derken efendim, PE1NNZ çağrı işaretli Hollandalı radyo amatörü Guido, QCX kitinden -sihirbazlık olarak vasıflandırılan- bir yazılım ile SSB bir alıcı verici oluşturuyor. Bu alıcı verici bir anda popüler hâle gelir ve hakkında bir grup bile kurulur: https://groups.io/g/ucx/topics

Devrenin temel şeması şöyle:

Yeni oluşturulan alıcı-vericiye uSDX adı verilir. Çeşitli versiyonları olur. Bunlardan birisi de Barbaros Aşuroğlu'na (WB2CBA) ait.

İlgimi çeken bu projeyi Barbaros'un şemasına ve çizdiğiğ PCB'ye uygun olarak kurmaya karar verdim. Ama birkaç problem vardı: Barbaros'un çizdiği PCB'de FST3253 SO kılıfta, 74ACT00 ise DIL kılıfta idi. Ben ne SO kılıfta FST3253 bulabildim n de DIL kılıfta 74ACT00.Piyasada bulabildiğim FST3253'ler SSOP kılıfta, 74ACT00 ise SO kılıfta idi. Ayrıca, LCD'nin doğrudan PCB üzerine oturduğu bir yaklaşımı da şık bulmamıştım. Bunun üzerine oturup kendi PCB'mi çizmeye karar verdim. PCB tek yüzlü olacaktı ki kendim basabileyim. Pek çok çalışmamda olduğu gibi kutulamayı önemsediğimden, önce kutuyu seçmeliydim. Altınkaya'nın DT210 kodlu kutusunda karar kıldım. Bu kutunun bir duvara askı aparatı da vardı ve böylece cihazın ön tarafı hafifçe yukarıda duracaktı. LCD, encoder, iki tuş ve ses ayar potansiyometreti ön panelde bulunacak ve ana plakete bir konnektör vasıtası ile bağlanacaktı. Bu amaca uygun olarak 2 PCB tasarladım. Aslında 3; zira FST3253 ile Si5351'i bir "yavru kart" modül PCB'si de vardı. Ayrıca devreye bir de LM386'lı ses frekansı güç kuvvetlendiricisi ekleyecektim. LM386'lı kısım hâricinde WB2CBA'nın şemasını esas alarak aşağıdaki 3 PCB'yi tasarlayıp bastım.

Devreyi monte edip, ATMEGA328'i de programlayınca devre ilk denemede çalıştı! Hem de balkondaki bir iç antenle. Oldukça heyecan vericiydi.

Derken, balkondaki teleskopik antene dokunduğum bir anda herşey son buldu. Cihaz çalışmıyordu. Biraz kendimi toparlayıp sâlim kafayla düşününce kararımı verdim: Statik elektrik sebebiyle devre bozulmuş olmalıydı.

ATMEGA328'i değiştirip, yeniden programladım. Olmadı.

OPAMP'ı değiştirdim, olmadı.

74ACT00ı değiştirdim, olmadı.

Bu arada, Barbaros'un çizdiği şemada 7805'in gürültüsü çok diye bir LM1117-5 regölatörü kullanılmıştı. Gürültüsü az bu arkadaşın mârifetlerini daha sonra öğrendim. Giriş ve çıkışındaki kondansatörleri beğenmez ise kendileri osilasyon yapıyordu. Tekrar eski 7805 dostuma döndüm.

Bu arada farkettim ki cihazın çektiği akım artmış. Değiştirmediğim Si5351 ve FST3253 kalmıştı. bu tümdevrelerin fazlaca ısındığını görünce sırasıyla her ikisini  de değiştirdim, yine olmadı. Elimde Si5351 kalmamıştı. QRP Labs'tan Si5351 modülü sipariş ettim. Bu arada, UCX grubunda benimkine benzer birçok arıza şikayeti de vardı. Si5351'i beslemek için 5v'a iki adet seri 1N4148 bağlanıyor ve gerilim 3.5 v civarına düşrülüyordu. Normal Si5351 modüllerinde bulunan iki adet mosfet de uSDX'in I2C hızında çalışamadıkları için devre dışı bırakılıyordu. İki diyotlu yaklaşım hoşuma gitmediğinden, QRP Labs'tan gelen modülde LM317z ile kurulu 3.3v devresini aynen monte ettim, iki mosfetin yerine de köprü kullandım. Yeni modül eski yavru kartın yerine sığmayacağından, iki katlı bir modül PCB'si hazırladım. 

Alttaki PCB'de FST3253 vardı, bu PCB'ye QRP Labs'ın Si5351'li saat osilatörü (VFO) devresi oturtuluyordu.

Bu modülü, ana PCB'ye -biraz değişiklikle- oturtup baladıktan sonra, devrenin çektiği akım normale döndü. Ama cihaz hâlâ çalışmıyordu. Herşeyi bırakıp bir gece hiç dokunmadım. Ertesi günü ihtimalleri düşünmeye başladım. Herşeyi ama herşeyi en az 2 defa kontrol etmiştim. Tam sinirlenip herşeyi atayım derken, muhterem ATMEGA serisinin sigorta değerleri geldi aklıma. Guido'nun sayfasındaki sigorta değerlerini girip de avrdudes'e YAZ dediğimde cihaz normal çalışmaya başladı. Ancak, devre çok kargacık-burgacık oldu, içime sinmedi görüntüsü.

Devrenin iç görünüşü

Yaptığım devrenin kutulanmış hâli.

Yeni bir PCB tasarlayıp paylaşacağım.

İkinci elin dayanılmaz ağırlığı

 Bir şeyin dayanılmaz hafifliği o şeyin câzibesini, o şeye karşı duyulan isteği anlatır ya, işte buna zıtlık olsun diye kullandım bu başlığı.

Daha önce "Türkiye'den alışveriş yaparken dikkatli olun" başlıklı yazımda, Ülkemizde fiyatların nasıl abartılabildiğini yazmış, bu konuda örnekler de vermiştim. "İkinci el"de de durum farklı değil!

Pandemi sürecinde evde kalınca ister istemez internette dolaşarak daha çok vakit geçiriliyor. Ben de ikinci el sitelerinde ilgimi çeken şeylere bakıyorum sıkça. Gördüklerim, inanılması güç fiyatlar! Alın size bir ilan: Raspberry Pi Zero W (Orjinal-Sıfır) 160TL. Oysa bu ürün, -hem de pinleri ile birlikte- marketsamm'da 122,79 TL! Üstelik garantili! Eğer satıcıya, "yahu bunun sıfırı şu fiyet" derseniz alacağınız cevap şu tonda olacaktır: "O zaman oradan al"

Şu fiyatlara bakın:

Telsiz mikrofonu: 200 TL

Aselsan 4415 telsiz: 745 TL

Aselsan 4411 telsizi: 975 TL

MMDVM Hotspot: 500 TL

SWR ölçer: 1600 TL

N konnektör: 100 TL

Yabancıların, kurdukları "fleamarket"lerde bir kaç dolara cihaz, araç-gereç aldıklarını okuduğumda aklım almıyor; bu yabancılarda mı bir gariplik var, bizlerde mi.. Bunun sebebi doyumsuzluk mu, vurgunculuk mantığı mı, insafsızlık mı... Hurdadan en fazla 100 TL'ya aldığı bir cihazıın sağını solunu temizleyip  neredeyse 10 katı bir fiyata satmayı nasıl açıklamak mümkün...  Elinde yeteri kadar cihazın var ey "amatör" kardeşim. Ne olur fazla cihazını daha uygun bir fiyata bir başka amatörün kullanımına sunsan? Bütün milliyetçi duygularıma rağmen bu sorulara bulduğum cevap beni derinden yaralıyor. 

QRP-Labs'ın kurucusu ve sâhibi Hans Summers Ülkemizde yaşıyor. Ürettiği cihazları da çok uygun bir fiyata satıyor. Biz Türklere daha da "uygun". Bir defasında "Aman bize daha ucuza vereceğim diye zarar etme" dediğimde şu cevabı vermişti: "Türkiye'deki amatörlüğün gelişimine katkı sağlamak istiyorum." Ne diyeyim.. Utandım.