APRS "tracker" -ya da "izci"- Bir debelenme ve tereyağı yapma çalışması

Son güncelleme 05.02.2024

APRS'nin ne olduğunu biliyorsunuzdur. Paket radyo denilen bir sistem ile raporlama sistemi. Çoğunlukla araçların takibi için kullanıldığından, tracker (izci) uygulamaları oldukça yaygındır; pek çoğunuzun bildiği TinyTrak gibi.

Aslında APRS pek çok raporlama amacına hizmet edebilecek şekilde tasarlanmış. Meteorolojik verileri iletmek bir diğer sık kullanım alanı. aprs.fi adresine gittiğinizde APRS'nin pek çok uygulama verisini bulursunuz.

Bugüne kadar pek de ilgimi çekmeyen bu konu birden benim için câzip hâle geldi. Sebebi de Ankara'ya yaklaşık 300 km uzaklıktaki köy evimizin durumunu APRS üzerinden tâkip edip edemeyeceğim hususu.

Nevşehir ilinin Gülşehir ilçesinin Gümüşkent köyü bahsettiğim yer. 1.100 metre râkımlı bir ovada kurulu köyümüzde babadan kalma evi tâmir ettirince köyde uzun zamanlı yaşama düşüncesi gittikçe daha çok aklıma gelir oldu. İşte bu evin durumunu, köydeki hava şartlarını vs. Ankara'dan nasıl öğrenirim düşüncesi sıkça kafamı meşgul ediyor.

Önce GSM hattı ve SMS ile (veya GSM veri hattı ile) uzaktan ölçüm üzerine kafa yordum. Sonra APRS geldi aklıma. Ama bunun için yakında bir APRS iGate'i olması gerekiyordu. Maalesef Nevşehir'de bir APRS rölesi/kapısı yok. En yakın röle Aksaray'da.

Gümüşkent'teki evde, çeşitli algılayıcılarla donatılmış bir APRS vericisi çalışacak. İşâret Aksaray'daki APRS digi'sine ulaşacak, Oradan aprs.fi'ye aktarılan verileri internet üzerinden Ankara'dan tâkip edebileceğim. Düşüncem bu.

Görüldüğü gibi Gümüşkent ile Aksaray arası kuş uçuşu 69 km. Hemen Radio mobile ile bir hesaplama yaptım.

Görüldüğü gibi işaretin Aksaray rölesine ulaşması için aşması gereken yolda işarete engel olan dağlar var. Bunu pratikte de deneyip sonuçlarını görmem lâzım.

Bu arada, habire internette "sörf" yapıyorum; bakalım işime yarayacak bir uygulama bulur muyum diye. E malûm internet bir derya deniz.

Biz yardımsever Türkler...

Millî duyguları oldukça güçlü birisi olduğum için şimdi yazacaklarım açıkçası zoruma gidiyor ama yazmam lâzım. Efendim, bu işlerle uğraşırken, bâzı "Türk" kardeşlerimizin sayfalarına da uğradım.. Bu sayfalardan birinde "eğer hex kodları istiyorsanız bana e-posta gönderin" yazıyordu. Yahu elin "gavurları" bırakın hex kodları, kaynak kodları paylaşıyor! Bu paylaşma kıtlığı yüzünden belki de internette en az elektronik proje bize aittir desem yalan olmaz. Bilmiyorum neden paylaşmayı sevmiyoruz. Yaptığı devredeki tümdevrenin ismini "kazıyan"larını bile görmedik mi...

"Gavurlar"da durum değişiyor. Bugüne kadar Yeni Zelandalısından Slovenine İngilizinden Kanadalısına pek çok milletten "gavur"la haberleştim, soru sordum, cevaplar aldım. Unutmamalı ki bilgi paylaştıkça artar...

Bakalım neyle karşılaşıp neye ulaşacağım..

Bu arada, LoRa da ilgimi çekiyor. Yapmak istediğim projeyi LoRa teknolojisi ile yapmak mümkün değil mi buna da bakıyorum bir yandan.

24 Ocak 2022

Debelenmeye devam...

İstediğim gibi "hazır" bir uygulama maalesef bulamadım. Çoğunluk uygulamalar, APRS ile "iz bırakmak" mantığı ile çalışıyor. Araçla giderken aracınızın konumunu, hızını ve râkımını gönderen sistemler.

Barış Dinç tarafından LibAprs kütüphanesi değiştirilerek gerçekleştirilen "hymTR" uygulamasına bakayım dedim, kodları bir türlü derleyemedim. Hep bir hata mesajı aldım ve işin içinden çıkamadım.

PWM ile çalışan birkaç uygulamaya da baktım, ama ya onu ekle bunu çıkar yapılarak çok karmaşık hâle getirilmişti ya SA818 modülüne kumanda edemiyordu ya da ben çalıştıramadım.

En sonunda bir Yunan amatörün sayfasında bir örnek buldum. GPS kullanmaya gerek olmadan, doğrudan koordinatları elle girebiliyordunuz. Yalnız bu uygulamanın da şöyle bir kötü tarafı vardı: Hiç bir telemetre verisi göndermiyordu.

Oturup önce basitçe bu yazılımı çalıştırdım kendi yaptığım devrede. Bir Arduino nano hem paket işaretlerini üretiyor, hem de SA818 VHF modülüne kumanda ediyordu. Birkaç denemeden sonra sâdece çağrı işaretimi ve koordinatlarımı APRS üzerinden göndermeyi başarmıştım.

Sonra iş telemetriye geldi ve oturup telemetre verileri konusuna biraz bakayım dedim. Kolay yollardan birisinin APRS paketine eklenen "comment" (yorum) kısmında bunu yapmak olduğuna karar verdim. Yorum kısmı dediğim hani paket alınınca çıkan, amatörün elle girdiği bilgilerin olduğu kısım. E benim için telemetre işaretlerini bir makinayla çözmek söz konusu olmadığına göre yorum kısmında pil gerilimi, basınç, sıcaklık bilgilerinin yer alması maksadı hâsıl edecekti.

Arduino sitesinin referans kısmı, arduino forumu ve sâir internet forumlarında dolaşa dolaşa bir şeyler öğrenmeye başladım. Bir BMP280 modülünden sıcaklık ve basınç verilerini okumayı, devrede kullandığım LiIon pilin gerilimini okumayı başardım ikinci olarak.

Üçüncü aşama benim için en çetin olanıydı. Zira, APRS paketinin yorum kısmı sâdece string tipte veriyi kabul ediyordu. Onun için sıcaklık, basınç ve gerilim verilerini -ki bu veriler nümerik veriler- string'e çevirmek, üstelik bunu karakter karakter yapmak lâzım.

Kıra boza basınç ve sıcaklık verilerini göndermeyi başardım. İşte sonuç:

HB hava basıncının, S ise sıcaklığın kısaltması. Henüz gerilim verilerine başlamadım.

26 Ocak 2022

Yazılım üzerinde çalışmaya devam.. 

Şimdi Li-Ion pil gerilimi de gönderiliyor.

Ayrıca, sıcaklık göstergesinde yüzler hânesindeki "0" da yok.  Şimdi Li-Ion pili bir güneş pili ile şarj etmek için bir devre ilâve etmem ve güneş pilinin gerilimini de göstermem gerekiyor.

Ayrıca, bâzı bilgileri açık-kapalı mantığı içinde göndermek de düşünülebilir. 

Çalışmaya devam.

Yazılım bitince Github'da yayınlayacağım.

25.06.2022

Hayalkırıklığı...

Gümüşkent'te Aksaray APRD digi'sinin işaretlerini duymak mümkün olmadı. Birkaç gün önce TA5MCZC çağrı işaretli Mehmet Zahid CAVGA ile yaptığım bir görüşmede, Aksaray digi'sinin bir amatörün evinde çalıştığı ve anteninin de balkonda olduğunu öğrenince, işaretleri Gümüşkent'ten duyamamamın sebebini anladım. Gerçi, yüksek bir noktada olsa dahi aradaki fizikî engeller sebebiyle işareti duyabileceğimden de şüpheliyim. Şimdilik Gümüşkent APRS işi uykuya yattı.

05.02.2024

Gümüşkent işinin uykuya yatsa da, devre başkalarının işine yarayabilir. Uygulamanın şemasını, baskı devre plânını https://qsl.net/ta2ei adresinde;  Arduino kodlarını ise

https://github.com/RecepAGulec/sabit_APRS_istasyonu

Adresinde bulabilirsiniz.

Neden "TELSİZ" radyo?

 "Neden telsiz radyo?" sorusundaki "telsiz" kelîmesi tuhaf gelebilir size. Doğru ya, bütün radyolar telsiz değil midir? Bu yazıyı okuduğumda ne demek istediğimi anlayacaksınız.

Aklımdakileri yazmadan önce bu yazıyı yazmak fikrini ateşleyen olayı anlatayım kısaca:

Yazdıklarımı okumuşsanız benim radyo alıcılarına oldukça meraklı olduğumu anlamışsınızdır. Özellikle de VLF ve LF denilen yayın bandları oldukça ilgimi çeker. Özellikle VLF'yi alma kapasitesine sâhip alıcı bulmak oldukça zordur. En iyisi bir Selective Level Meter'a sâhip olmak ama bugüne kadar maalesef olamadım. Bu merakım yüzünden de VLF'yi alan adam gibi bir alıcı yapmak istiyordum. Elektor dergisinde yayımlanan "AM Receiver" makalesi bu yüzden çok ilgimi çekmiş ve devreyi gerçekleştirmiştim. Zira bu alıcı, 1 kHz'den 1,9 MHz'e kadar bütün VLF,LF ve MF bandlarını alabiliyordu. (https://qsl.net/ta2ei  adresinde bu konuda bilgi bulabilirsiniz.) 

Elektor AM Alıcı

Bu devreyi geliştirmek adına bir arkadaşıma bu konuyu danışıyordum ki arkadaşım bana "Yahu ne uğraşıyorsun, hani bir üniversitenin on-line radyosu vardı, 1 kHz'den 30 MHz'e kadar her frekansı dinleyebiliyordun, onu dinlesene" dedi. Haklıydı aslında, Hollanda'da University of Twente'nin amatör radyo klübü tarafından işletilen mükemmel bir websdr vardı. 

Bahsedilen websdr alıcının cep telefonunda ekranı

Bu ikinci seçenek -yâni websdr- çok daha zahmetsiz ve yayın kalitesi de çok iyiydi; ama gözden kaçırdığımız bir husus vardı: Bu kulüp veya üniversite veya internete müdahale edebilen herhangi birisi bu yayını kesebilirdi.

Şimdi konuya devam edeyim.

Bildiğimiz klâsik radyo alıcısı, bir radyo vericisinden yayınlanan elektromanyetik dalgaları alarak çalışır. Yâni bir radyo yayınını almak için başkaca bir izne, başkaca bir özelliğe, başkaca bir araca muhtaç değildir. Vericinin dalgalarının ulaştığı her yerden, o dalga boyunu alabilen bir alıcı ile yayını dinleyebilirsiniz. Birisinin bu iletişimi kesmesi -çok güçlü karıştırıcılar hâriç- mümkün değildir. 

Oysa zaman değişti. Artık "internet radyosu" denilen bir şey var. Bir yayıncı yayınlamak istediği şeyi sayısal işaretlere çevirerek internet üzerinden yayınlıyor ve bu yayını dinlemek isteyen cep telefonundan, tabletinden ya da bilgisayarından zahmetsizce o yayını dinliyor. Hem de son derece kaliteli olarak. O zaman klâsik radyonun yayınları cızırtılı bir şekilde almasına ne gerek var, değil mi? İşte istenilen tam da bu! Klâsik radyo alıcısı yok olsun, bütün yayınlar internet üzerinden yapılsın ve böylece internetin "şalterini" elinde bulunduranlar istedikleri an o yayını kesebilsinler, sansür uygulayabilsinler. Dahası var: İnternet üzerinden yapılan yayınları dinlemek için cep telefonlarımız, tabletlerimiz, bilgisayarlarımız olması gerek; ki bunları her birisi tüketim hânesine birer artı olarak yazılacak ve sürekli tüketim getirecek. Düşünsenize, işletim sisteminiz sürekli güncellenecek, yeni programların boyutu gittikçe büyüyecek, sâhip olduğumuz cep telefonlarımız, tabletlerimiz, bilgisayarlarımız bu "güncellemeler" karşısında yavaş kalacak ve yenisini, daha yenisini alacağız. Bu hiç bitmeyecek ve biz Dünyamızın kaynaklarını hovardaca harcamaya devam edeceğiz. Birileri sürekli para kazanırken, aynı zamanda bizlerin neyi dinleyip neyi okuyacağımıza, neyi görüp neyi göremeyeceğimize karar verecekler. Çok uç bir örmek olduğunu mu düşünüyorsunuz? Bir iki yıl önceydi, Twitter denilen "sosyal medya" ABD Başkanının hesabını kapatarak sesini kıstı adeta. Bâzı eblehler "korona aşısıyla bize çip takıyorlarmış" aptallığına inanıyorlar ya, asıl bizlere çipi internete bağımlı hâle getirerek takıyorlar da farkında değiliz. 

İşte bu yüzden "Telsiz radyo"ya çok önem veriyorum. 

Telsiz radyo dinlemek için pahalı aletlere para vermenize gerek kalmaz. 

Telsiz radyo ile elektrik kesilse de yayını dinleyebilirsiniz.

Telsiz radyo ticarî hesapların konusu değildir.

Telsiz radyo sizi "gütmek" isteyenlere bir başkaldırıdır. 

Telsiz radyo özgürlük demektir.